De reis, de aankomst en de eerste indrukken

Hallo vanuit the Pearl of Africa!

Het is inmiddels mijn derde volle dag hier en wat heb ik al een boel meegemaakt! Laat ik netjes bij het begin beginnen: de reis.

Woensdag heb ik, zoals verteld, van iedereen afscheid genomen. ’s Avonds nog een laatste rondje met Gemma wezen lopen, de final check gedaan of ik al mijn spullen had en lekker een laatste nachtje in mijn eigen bedje geslapen samen met Jason. ’s Ochtends om 4:45, veel te vroeg dus, ging de wekker alweer en werd het toch echt serieus. Nog een laatste warme douche (er was me verteld dat ik in Uganda alleen een koude douche zou hebben die het niet perse altijd doet), kopje koffie erin, spullen inladen en gaan. Uiteraard pas nadat ik Gemma uitgebreid had geknuffeld…

De verdere reis richting schiphol, het afgeven van mijn bagage en die hele kermis zal ik jullie besparen, het interessante deel begint pas na mijn vlucht, op het moment dat ik aankwam in Uganda. Dus, na een vlucht van 10 uur (doordat we een tussenlanding maakten op Kigali, Rwanda) stonden we eindelijk op Ugandese grond. Ik had van tevoren online mijn visum al aangevraagd en had alles bij me zoals voorgeschreven, dus hup in de rij bij de douane. Mijn eerste kennismaking met het tempo: alles op je gemakje en vooral niet te veel haasten. Voor mijn gevoel stond ik daar een eeuwigheid in de rij en zo mogelijk nog langer te wachten tot ik ein-de-lijk mijn paspoort terug kreeg, inclusief visum! Eerste hindernisje was genomen, want ook al heb je je visum vooraf aangevraagd en ook al is dat verzoek ingewilligd, ze kunnen je bij aankomst alsnog weigeren. Door naar de bagageband voor spannend momentje twee: zouden mijn koffers er zijn? Ik stond te wachten, en te wachten, en te wachten.. Sommige koffers kwamen al voor de derde keer langs, maar mijn beide koffers waren nergens te zien! Stress! Maar wat bleek, een van de fijne mannen die op het vliegveld werkt had besloten om mijn bagage samen met nog één vreemde koffer van de band af te halen en op de grond te zetten. Waarom? Geen flauw idee, maar ik sprong bijna van blijdschap in de lucht, heb alles op een karretje geladen en ging weer door. Volgende stop: douane. Alles moest weer een keer door de scanner heen dus hup, alles weer op de band, aan de andere kant weer terug op het karretje, en weer door. Leuk detail, iedereen deed super chagrijnig maar toen dit blije ei vriendelijk gedag zei verscheen er een grote glimlach. Daar hou ik nou van!

Mijn stagebegeleider uit Nederland had geregeld dat ik zou worden opgehaald en toen ik buiten kwam stond daar een nog blijer ei dan dat ik ben te zwaaien met een briefje met mijn naam erop. Hallo Lilian! Mijn karretje met bagage werd uit mijn handen getrokken, ik mocht het met geen mogelijke moeite zelf naar de auto brengen, en ik ben dus maar samen met Lilian weer terug naar binnen gegaan om een lokale simkaart te halen en geld te pinnen. Ook uiteraard allemaal met onwijs veel haast, maakt niet uit dat het half 11 ’s avonds is, dat jij al 17 uur op pad bent en mogelijk een heel klein beetje moe, gewoon lekker je tijd voor nemen. Nadat dat afgehandeld was moesten we ons een weg banen door een zee van muggen om de auto te vinden (als ik honger had gehad was dit nu over, ik heb genoeg binnengekregen tijdens deze wandeling van 5 minuten). Eindelijk kon de rit beginnen, nog zo’n 8 uur te gaan… Eerst van Entebbe naar Kampala omdat Lilian honger had (hoe kan dat nog na al die muggen?) en, zo bleek, omdat we daar nog 2 jongens op moesten halen die ook mee zouden rijden naar Rugazi. Van de rit heb ik niet alles meegekregen doordat ik constant wegsukkelde, ik was zo ontzettend moe..

Wat ik wel gezien heb is dat niks hetzelfde is als in Nederland. Ten eerste rijden ze officieel aan de linker kant van de weg, maar in de praktijk kiezen ze zelf wel waar ze willen rijden. Alles gaat door elkaar, auto’s, trucks, brommers, motoren en voetgangers. En mocht er nou net iemand op de weg lopen waar jij wilt rijden dan minder je vooral geen snelheid, nee, je knippert met je groot licht en toetert een paar keer flink en gaat er dan maar vanuit dat zij wel maken dat ze aan de kant komen. Note to self: niet op de weg gaan lopen dus. Daarnaast lijkt er geen snelheidslimiet (waar zijn die bordjes aan de kant van de weg toch voor…) en lijken de wegen uit meer kuilen en gaten dan wegdek te bestaan. Hoewel ik echt denk dat deze weg nog best goed is.. Ook opvallend is dat er zoveel mensen op straat zijn, ongeacht het tijdstip. De hele reis waren er mensen langs de kant van de weg te zien, gewoon aan het lopen of weet ik veel wat ze aan het doen waren. Dat laatste ben ik dan wel weer heel nieuwsgierig naar, misschien ga ik er nog achter komen. Daarnaast zo veel politiecontroles. Ik heb me laten vertellen dat dat te maken heeft met het feit dat trucks (dus zwaar vervoer) voornamelijk ’s nachts rijdt en dat er nogal eens wat mis gaat of iets dergelijks. Niet over doorgevraagd, ik had het idee dat dat niet echt op prijs werd gesteld. Wel een aantal trucks gezien die helemaal afgeladen vol waren met koeien met gigantische hoorns, als we ze in Nederland zo zouden vervoeren hadden we gelijk een aantal actiegroepen op ons nek!

Uiteindelijk kwamen we om 7 uur ’s ochtends eindelijk aan in Rugazi. We moesten even wachten tot iemand ons kwam helpen en het was KOUD! Niks vergeleken met de kou in Nederland uiteraard, maar ik had dit gewoonweg niet verwacht. Na even te hebben gewacht kwam er iemand die een kamerdeur voor me heeft open gemaakt, mijn spullen werden naar binnen gebracht (Je moet niet denken dat ik dat zelf mocht doen…) en het was tijd om even te rusten. Dat is wat ik die eerste dag ook voornamelijk heb gedaan. Ik voelde me best schuldig, want iedereen was nieuwsgierig naar me hoorde ik achteraf, maar ik voelde me zó beroerd. Een tik van de griep die ik van thuis mee had genomen, oververmoeidheid, spanningen, het afscheid wat me zwaar was gevallen en zo’n groot verschil in temperatuur waar ik ineens in stond. Ik zal je de details besparen, maar het was niet mijn beste dag.

Wel ben ik ’s middags mijn bed uit gehaald omdat ze vonden dat ik moest eten, ik kreeg rijst met bruine bonen en watermeloen. Wie mij kent weet dat ik niet van bruine bonen houd, dus succes ermee! Maar, ik ben naar Afrika gekomen in de wetenschap dat ik hier tussen de middag ook geen boterhammetjes met kaas krijg, niet zeuren maar eten. Dus ik heb braaf een bordje opgeschept en leeg gegeten. Daarna werd ik weer naar bed gestuurd, niet eens mijn eigen vrije keuze, dus ik heb dat moment maar genomen om mijn spulletjes een beetje uit te zoeken en me een beetje te installeren in mijn kamer (tot op dat moment stond alles er nog zoals het ’s ochtends was neergezet, ik was op bed neergevallen en was vertrokken). ’s Middags werd ik weer gevraagd of ik wat kwam drinken met de meiden, ze hadden koffie en een soort drinkbare pap. Ik ben reuze nieuwsgierig naar het lokale eten en wil (bijna) alles proberen, dus doe mij die pap maar. Het heeft een beetje de kleur van chocolademelk (niet kant en klaar uit een pak, maar die je aanlengt met melk) maar heeft absoluut niet dezelfde smaak. Ik kan de smaak ook niet beschrijven, maar met wat suiker erin (ik een schepje terwijl zij er een half potje in staan te gieten) smaakt het best prima. En wonder boven wonder voelde ik me daarna ook een stuk beter, mijn maag niet meer zo overstuur en mijn darmen waren het er ook weer wat meer mee eens! Ik heb een hele poos met deze drie meiden zitten praten, zij wilden vanalles weten over mij, over Nederland, maar vooral over het weer. En ik heb hen ook vanalles gevraagd over hier, over het land, over de mensen, over het eten en noem maar op. Ze hebben geprobeerd om me wat woordjes te leren, maar dat valt nog niet mee, vooral als ik nog aan het struikelen ben over alle namen!

’s Avonds heb ik kennis gemaakt met een van de Zusters die nabij de parochie woont en les geeft op de meisjesschool van het dorp. Samen hebben we gegeten, de maaltijd bestond uit Matoke (een soort banaan, maar het smaakt absoluut niet zoals de bananen die wij gewend zijn!) aardappels, een soort pinda pasta en nog meer bonen. Daarna kwamen ze een groot bord met popo (een fruit) brengen, omdat ik ’s middags had gezegd dat ik het niet kende. Midden tijdens ons diner viel de stroom uit, dus bij het licht van een zaklamp hebben we verder gegeten. Daarna besloot de priester dat het tijd was om naar bed te gaan en dus alles af te sluiten (alles moet voor de veiligheid op slot), wat betekende dat ik ook naar bed ‘moest’. Als hier de stroom is uitgevallen zie je overigens echt helemaal totaal niks, het is echt pikzwart! Lang leve mijn zaklamp die ik met zonne-energie kan opladen (thanks zus!!), zo kon ik toch nog wat zien en doen, in plaats van om 9 uur te moeten gaan slapen.

De volgende morgen zag de wereld er in mijn ogen een stuk beter uit. Ik voelde me duizend keer beter dan de dag ervoor, ondanks het feit dat ik amper had geslapen door de warmte. Er was me duidelijk verteld dat ik onder geen enkele voorwaarde mijn raam open mocht doen, maar er was me niet verteld waarom. Uitdaging voor vandaag was om hier het antwoord op te vinden. Om half 9 zat ik aan het ontbijt en stond er weer Matoke op tafel.. Daarnaast alleen droog witbrood (ook niet te vergelijken met Nederland, heel droog en zoet), een kan met gekookt water, koffie (YES!) en een pot suiker. Marin is aan het experimenteren geslagen en de Matoke is in combinatie met suiker nog best weg te krijgen. Ik geloof alleen niet dat ik er ooit echt fan van ga worden. Na het ontbijt ben ik maar eens op ontdekkingstocht gegaan, naar de ene keuken achter het huis (niet echt een keuken waar gekookt word, maar waar de vaat wordt gedaan en waar vandaan het eten naar het huis word gebracht), naar de andere keuken naast het huis (hier wordt boven hout gekookt) en de voorraadruimte. Een paar meiden waren een gigantische bak met Matoke aan het schoonmaken, wat dus betekent dat ik dit voorlopig nog wel voorgeschoteld ga krijgen. In de voorraadruimte ligt overal gedroogd eten. Bonen, mais, aardappels, zoete aardappels en heel veel wat ik niet ken. Oliva (een van de meiden die in de keuken werkt, echt een lieverd) heeft me uitgelegd wat alles is en wat ze er mee kunnen maken en ook hoe ze dat dan doen. Toen ze weer iets opnoemde wat ik niet kende kregen we ’s middags bij de lunch eten waar dit in verwerkt was, het bleek een soort runderbouillon te zijn. Ze had aardappels met ui en tomaat en deze bouillon klaargemaakt, waardoor het eten wat zoutig was, erg lekker! Doordat het hier zo warm is en ik me dus rotzweet is het wel lekker om wat zout binnen te krijgen. Maar voor de lunch heb ik ook nog rondgekeken bij de kantoren die tussen de parochie en het dorp liggen, alleen was alles dicht omdat het zaterdag was.

Na de lunch vroeg Fr. Acapital of ik al bij de meisjesschool was geweest, toen ik zei van niet werd er gelijk iemand opgetrommeld om me daar naartoe te brengen. Zij zette een gigantisch tempo in en Ik in de achtervolging, proberen niet te struikelen over het pad. Aangekomen bij de school werd ik voorgesteld aan (wat later bleek) het plaatsvervangend hoofd (een vrouw) van de school. Ze heeft me alle lokalen laten zien, de slaapzalen waar iedereen slaapt, de keuken (die hard aan vervanging toe is), de kantoren, zelfs de practicumruimte. Ze vertelde me dat ze hard aan het werk zijn om een nieuw gebouw toe te voegen waarvan z e de nieuwe keuken en eetzaal willen maken, maar dat is hier niet allemaal zo makkelijk te realiseren. Uiteraard kost het allemaal geld, en dat is er gewoonweg niet. Maar als je ziet van waar ze al helemaal zijn gekomen, is het echt al fantastisch om te zien! In 2012 zijn ze begonnen met één gebouwtje met vier ‘kamers’, nu hebben ze iets van 8 grote klaslokalen, drie grote slaapzalen, drie practicumlokalen en het oude gebouwtje word als kantoor gebruikt. En er zijn zo veel leerlingen! Ikzelf ben een grote attractie, volgens mij hebben ze nog niet eerder iemand gezien die zo onwijs spierwit is als ik! Ik werd dan ook al snel door een klein legertje achtervolgd en steeds als ik iemand begroette werd dat beantwoord met luid gegiechel. Na mijn rondleiding moest de vrouw die ik sprak weg, maar ze vroeg me of ik, als ik tijd had, nog een keertje terug zou komen en dat ben ik zeker van plan. De geschiedenis docent had me uitgenodigd om een keer een van zijn lessen bij te wonen dus dat wil ik wel heel graag doen.
’s Middags heeft Joanne me de kerk laten zien, die in deze samenleving natuurlijk ontzettend belangrijk is (ik woon niet voor niets bij de priesters) en ik mocht ook naar binnen. Wel moest ik echt stil zijn, want er waren mensen aan het bidden voor iemand die ziek is, en met mijn verschijning zou ik wel voor wat afleiding zorgen. Daar heb ik me dan ook netjes aan gehouden. Ik vond het al indrukwekkend om te zien hoe deze mensen bij elkaar aan het zingen zijn om zo te bidden, ik ben reuze benieuwd om een keer een dienst bij te wonen. Ook dat maar eens navragen! Na het bezoek aan de kerk heeft Joanne me het bakkerijtje laten zien, waar ze een heerlijke soort oliebol voor me kocht (ik weet waar ik heen ga als de Matoke me echt mijn neus uit komt) en waar ze hebben laten zien hoe alles in zijn werk gaat. Daarna langs het kantoor van Wayedefo, wat gesloten was omdat het zaterdag was, maar ik weet nu op zijn minst waar het is.

Toen we terugkwamen bij de parochie (wat echt nog geen minuut lopen is) heb ik haar mijn vragen gesteld. Joanne is een soort secretaris van de parochie is me uitgelegd, dus met mijn vragen zou ik bij haar terecht kunnen. Eerste vraag, is het voor mij mogelijk om een dienst bij te wonen? Werd heel enthousiast op gereageerd: de volgende ochtend zou ze me voor de dienst van 8 uur op komen halen om met haar mee te gaan. *Slik* 8 uur? Op Zondag? Om naar de Kerk te gaan? IK? Mijn antwoord: “Oke!”. Daar zat ik dus mooi ‘aan vast’. Volgende vraag, of ze me kon uitleggen waarom ik mijn raam niet open mocht doen, werd beantwoord met dat het voor de veiligheid is. Mijn vragende blik en uitleg dat het echt te warm was met mijn ramen dicht maakte dat ze het aan de priester ging vragen, welke per direct besloot dat ik van kamer moest verhuizen: van de achterkant van het gebouw naar de voorkant. Daar was het ten eerste veiliger volgens hem en ten tweede zou ik daar een eigen buitendeur hebben die ik open kan zetten als ik er ben, zodat er frisse lucht binnen komt. Afijn, de dag nadat ik alles opgeruimd had op de ene kamer moest ik dus verhuizen naar een andere kamer. Deze tweede kamer heeft geen kast, dus nu bewaar ik mijn kleding maar in mijn koffer. Heerlijk, 5 maanden uit mijn koffer leven. Komt goed. Niet dat het qua warmte echt heeft gescheeld vannacht, ik heb nog steeds beroerd geslapen. Maar dat kan ook bijna niet anders met het verschil aan temperatuur vanuit Nederland hier naartoe, heeft even wat tijd nodig om te wennen..

Tijdens mijn ‘verhuizing’ sloeg het weer ineens om en zaten we ineens midden in een dikke regen en onweersbui. En natuurlijk viel daardoor ook de stroom uit. ’s Avonds samen met de Priester en Zuster gegeten bij kaarslicht (wie had dat ooit zien gebeuren) en weer op tijd naar bed. Nog even buiten op de veranda kunnen zitten in een poging wat af te koelen, maar helaas..

Vanochtend stond ik na maar een paar uurtjes slaap ‘fris en fruitig’ om half 8 naast mijn bed, zodat ik op tijd klaar zou zijn om mee te gaan naar de kerk. Maar vervolgens kwam er niemand. Daar stond ik dan met mijn goede gedrag, en heb besloten om maar terug te gaan mijn bed in. Welkom in Afrika, waar afspraken maken niet betekent dat deze ook worden nagekomen. Volgende keer beter, ik voel me ook niet op mijn gemak om maar in mijn eentje op de drukste dag zomaar de kerk binnen te vallen.. Vanmiddag gaat Fr Acapital naar een school in de buurt en hij heeft gevraagd of ik met hem mee ga. Ik ben nu stiekem benieuwd of dat dan wel door gaat? Ik zal het jullie volgende keer laten weten.

Nu heb ik jullie verteld over wat ik zoal gedaan heb, maar nog niet waar ik woon. De locatie is niet heel makkelijk uit te leggen, maar er is me verteld dat het dorp Rugazi heet, wat ligt in Rubirizi district wat op zijn beurt weer valt onder de regio Bunyaruguru. De parochie staat bovenop een heuvel, met het mooiste uitzicht wat ik ooit heb gezien over het Queen Elizabeth National Park. De parochie zelf bestaat uit een zitkamer, een eetkamer, 6 of 7 slaapkamers en 2 wc’s/douches (waarvan er maar 1 gebruikt word). De wc doet het niet altijd omdat er niet altijd waterdruk is, en daardoor is het ook maar een tref of je kan douchen op het moment dat jij dat wilt. Tevens is het een douche met alleen maar koud water, *bibber* want op den duur wordt het water écht goed koud. Gelukkig is de buitentemperatuur dan weer warm genoeg om geen ‘last’ te hebben van een koude douche. In het huis wonen twee priesters, Fr. Vincent (die ook Wayedefo onder zich heeft maar ook het meeste van de tijd weg is) en Fr. Acapital. En nu ik dus. Achter het huis staat een keuken (waar ik al eerder over vertelde) waar ook 5 meiden slapen die allerlei verschillend werk hier doen, van de keuken tot het huishouden e.d.

Overal waar ik ga word ik nagestaard en achtervolgd het woord Mzungu me, wat volgens de vertaler “European” betekent maar wat door de mensen hier is uitgelegd als “white person”. Een grotere waarheid kunnen ze over mij niet vinden denk ik! Ik moet nog erg wennen aan het feit dat iedereen je behandeld alsof je meer waard bent dan hen, en ik probeer ook steeds overal mee te helpen en niet zomaar te accepteren dat ze alles voor me doen als ik iets vraag. Ik vind het helemaal niet nodig dat ze mij ‘bedienen’, ik kan het toch gewoon allemaal zelf. Voorbeeld: toen ik van kamer verhuisde wilden zij mijn spullen voor me verhuizen en verwachtten ze van mij dat ik maar gewoon op mijn kont bleef zitten. Ik heb ze gezegd dat ik dat zelf zou doen en dat zij lekker mochten gaan zitten. Toen ik vroeg waar ik straks mijn was kan doen werd me ook gelijk verteld dat dat niet nodig was, ik moest het aan hen geven en dan deden zij het wel. Nee, ik wil het gewoon graag zelf doen, ik heb alleen een uitleg nodig hoe en waar jullie dit doen. En zo gaat het met alles. En ik wil absoluut niet onbeleefd of onbeschoft zijn door de hulp af te wijzen, maar ik wil ze gewoon laten weten dat ik het echt zelf kan doen. En hopelijk nemen ze dat ook op die manier van me aan.

Om 100% eerlijk te zijn heb ik mezelf de allereerste dag wel 20 keer afgevraagd wat ik hier nou eigenlijk aan het doen was, en minstens even zoveel keren gedacht dat ik makkelijk een ticket voor de eerste vlucht terug naar Nederland kon boeken. Om weer terug te gaan naar mijn eigen bekende wereldje, met bekend eten en bekende mensen, bekende gebruiken. Maar wat ben je nou voor een avonturier als je het na één dag al opgeeft!? En wat een idioot iets om dat voor het eerst van jezelf mee te maken. Maar nu ik al iets beter weet hoe alles werkt, wat meer mensen heb leren kennen en er al meerdere plannen zijn gemaakt om de omgeving te verkennen (Fr. Acapital wil me meenemen naar een park in de buurt waar leeuwen, olifanten en nijlpaarden e.d. zitten, en Joanne wil me meenemen naar de bekende Crater Lakes in de buurt en zo zijn er nog wel meer ideeën geuit) voel ik me al veel meer op mijn gemak. Ik heb er nu al veel meer vertrouwen in dat de komende 5 maanden geweldig gaan worden, hoewel ik nog niet helemaal gewend ben. Lijkt me ook vrijwel onmogelijk om aan zoveel te wennen in zo’n korte tijd. Maar het komt goed, echt waar!

Voor nu denk ik dat ik jullie wel even genoeg leesvoer heb gegeven, het is een heel verhaal geworden. Maar wat wil je met zoveel nieuwe indrukken!? Mocht het nu nog niet genoeg zijn en je hebt nog vragen, stel ze dan gerust in de comments!

Tot snel,

Liefs Marin